Tom III
Zrób to sam – jak robiono różne przedmioty?
Wybierzcie się razem z Bebokiem na trzecią wyprawę – zaplanowaną oczywiście przez Chmuri – i dowiedzcie się w jaki sposób dawniej wykonywano różne przedmioty, a także kim były osoby zajmujące się ich wytwarzaniem. Wspólnie z Etnoekipą odwiedźcie wybrane warsztaty rzemieślnicze.
Rozdział 1
Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą
Jednym z najważniejszych materiałów rzemieślniczych na wsi było drewno, będące jednym z najbardziej dostępnych surowców Las odgrywał istotną rolę w życiu mieszkańców wsi – pozyskiwano stamtąd nie tylko drewno (na opał i jako materiał do wytworów rzemieślniczych), ale też owoce runa leśnego czy pędy niektórych roślin (wykorzystywane w kuchni). Najłatwiejsze w obróbce były drzewa iglaste (np świerk, sosna), ponieważ ich drewno cechowało się dużą miękkością. Najtwardsze drewno pochodziło z kolei z dębów i lip. Charakterystycznymi drzewami wpisanymi w pejzaż pól i łąk, rosnącymi wzdłuż dróg, były wierzby. To z ich gałęzi wyplatano kosze. Grubsze konary wierzby wykorzystywano do palenia w piecach.
Rozdział 2
Co tam pleciesz?
Plecionkarstwo jest jedną z najstarszych umiejętności, którą posiedli ludzie na całym świecie W tym rzemiośle decydującą rolę odgrywały: materiał (surowiec), technika (sposób wykonania), forma wyrobów i ich przeznaczenie. Wyplataniem mógł zajmować się każdy, ale najczęściej podejmowali się go mężczyźni Było to ich zajęcie dodatkowe, wykonywane zimą lub wczesną wiosną, gdy nie było pilnych prac w gospodarstwie Najpopularniejszymi materiałami w plecionkarstwie były wiklina, rogożyna, sitowie, korzenie sosny, jałowca i świerka. Wykorzystywano również młode pędy (gałązki) leszczyny, dębu, olszyny oraz cienkie deszczułki z drewna lipowego
(tzw łuby).
Rozdział 3
Kuć żelazo, póki gorące
W regionach położonych nad Morzem Bałtyckim lub tam, gdzie występowało wiele rzek i jezior, m.in. w Wielkopolsce, na Kurpiowszczyźnie, Kaszubach, Mazurach, a także na obszarach górskich (np. w Beskidach), częstym zajęciem ludności wiejskiej było łowienie ryb. Do popularnych gatunków ryb słodkowodnych należały: pstrągi, piskorze, miętusy, liny, płocie, szczupaki, okonie. Zaś wśród ryb słonowodnych najczęściej łowiono śledzie, dorsze, flądry, szproty. Ryby łowiono dla siebie i rodziny, uzupełniając w ten sposób codzienną dietę, ale także z przeznaczeniem na sprzedaż. Było wiele sposobów połowu. Można było to robić rękoma (tak np. łowiono pstrągi w strumieniach górskich) lub używać specjalnych narzędzi.
Rozdział 4
Nie święci garnki lepią
Bardzo dawno temu ludzie odkryli miód, jego właściwości i korzyści dla zdrowia. Dostrzeżono, że za produkcję miodu odpowiadały dzikie pszczoły, które trzymały się w większej grupie (roju) i żyły w dziuplach drzew (np. sosen lub dębów). Taką dziuplę nazwano barcią, a drzewo, w którym była wydrążona – drzewem bartnym.
Rozdział 5
Po nitce do kłębka
Jeśli ktoś miał konia i wóz, mógł zajmować się furmaństwem, czyli transportem towarów wozem konnym. Zajęcie to stało się popularne m.in. w okolicach Ostrołęki, Kadzidła czy Myszyńca, kiedy mieszkańcom tego rejonu – Kurpiom – zabroniono pracy w lesie. Wówczas niektórzy z nich zajęli się przewozem. Wozili piasek i kamienie, dostarczając je tam, gdzie budowano drogę czy linię kolejową. Furmani wozili również inne towary, m.in. te przeznaczone na handel poza swoim regionem (np. miód, sery, ziarno) lub zakupione przez nich samych i przywożone do wsi (np. materiały fabryczne).
Rozdział 6
Coś z niczego
Jeśli ktoś miał konia i wóz, mógł zajmować się furmaństwem, czyli transportem towarów wozem konnym. Zajęcie to stało się popularne m.in. w okolicach Ostrołęki, Kadzidła czy Myszyńca, kiedy mieszkańcom tego rejonu – Kurpiom – zabroniono pracy w lesie. Wówczas niektórzy z nich zajęli się przewozem. Wozili piasek i kamienie, dostarczając je tam, gdzie budowano drogę czy linię kolejową. Furmani wozili również inne towary, m.in. te przeznaczone na handel poza swoim regionem (np. miód, sery, ziarno) lub zakupione przez nich samych i przywożone do wsi (np. materiały fabryczne).
Rozdział 7
Krakowskim targiem
Jeśli ktoś miał konia i wóz, mógł zajmować się furmaństwem, czyli transportem towarów wozem konnym. Zajęcie to stało się popularne m.in. w okolicach Ostrołęki, Kadzidła czy Myszyńca, kiedy mieszkańcom tego rejonu – Kurpiom – zabroniono pracy w lesie. Wówczas niektórzy z nich zajęli się przewozem. Wozili piasek i kamienie, dostarczając je tam, gdzie budowano drogę czy linię kolejową. Furmani wozili również inne towary, m.in. te przeznaczone na handel poza swoim regionem (np. miód, sery, ziarno) lub zakupione przez nich samych i przywożone do wsi (np. materiały fabryczne).
Zadania Etnoekipy
Zadania Etnoekipy to wspaniała zabawa zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.
Można dopasowywać, kolorować, łączyć elementy, układać, tworzyć własne kompozycje, dzięki czemu utrwalicie sobie wiedzę, a jednocześnie ciekawie i twórczo spędzicie czas! Zadania Etnoekipy to także doskonały materiał edukacyjny dla nauczycieli szkół podstawowych.
Dobrej zabawy!
Zadanie 1
Zadania 2 i 3
Zadanie 3
Zadanie 4